Houtrijping en wijn. Die twee horen bij elkaar als crianza en reserva. Het is dan ook niet voor niets dat bijna alle grootse wijnen (zowel wit als rood) houtrijping hebben gehad. Want hout voegt een hoop toe. Ontdek 5 voordelen van houtrijping.

Oak Barrels

Extra complexiteit

Om te beginnen zorgt houtrijping voor meer complexe wijnen.

Het is dan ook niet voor niets dat de meest prestigieuze wijnen ter wereld vrijwel allemaal een houten vat van binnen hebben gezien. Van Meursault tot Médoc en van Brunello tot Barolo. De één iets langer dan de ander, maar houthappen doen ze allemaal. Niet alle druivenrassen (zeker niet in het geval van wit) lenen zich voor houtrijping, maar -zeker in het geval van rood- wint de wijn door houtrijping aan diepgang en complexiteit.

Prettig mondgevoel

Laat druiven een paar maanden bijkomen op houten vaten en je krijgt er een soepele, zachte wijn voor terug. In tegenstelling tot beton of roestvrij staal, laat hout zuurstof door. En zuurstof en wijn zijn -in de juiste verhouding- goede vrienden.

een scheikundige orgie van moleculen, fenolen en andere chemische verbindingen

In een houten vat blijft bovenin vaak wat ruimte vrij, gevuld met lucht. De aanwezige zuurstof heeft een oxidatief effect op het sap. Wat volgt is een scheikundige orgie van allerlei moleculen, fenolen en andere chemische verbindingen die onstuimige relaties met elkaar aangaan. En dit komt de wijn ten goede.

Zo worden de tannines minder hard en wrang, en wordt de wijn zachter, ronder en soms ook romiger. Een stuk prettiger drinken dus.

Een lekker kleurtje

Natuurlijk. Het innerlijk is hartstikke belangrijk, maar hé. Het oog wil ook wat. En je zet toch veel liever een Cabernet of Viognier aan je lippen die blaakt van gezondheid, dan een blekig, slap muurbloempje zonder uitstraling? Welnu, hout draagt als een ware Max Factor bij aan de gezonde teint van de wijn en zorgt voor een diepe, aantrekkelijke kleur. Dit komt door de tannines in het hout, die een chemische reactie aangaan met de kleurstoffen van de wijn.

Vooral witte wijn kleurt een stuk donkerder naarmate deze houtrijping krijgt. Soms zelfs tot strogeel.

Eik

Langer houdbaar

Die aanwezige houttannines spelen nog een andere grote rol. Ze dragen bij aan de houtbaarheid houdbaarheid van de wijn. De Romeinen hadden dit al snel in de smiezen en namen vrijwel als eerste grote voorraden (tot de nok toe gevulde) wijnvaten mee tijdens hun expansiedrang door Europa. Wijn bevat van zichzelf tannine (of looizuur). En samen met de aanwezige wijnzuren ontstaat een sapje dat je verdomd lang kunt bewaren. De tannines in het hout verlengen dit proces.

Meer unieke smaken

Ook voegt houtrijping een hoop unieke smaken toe. Simpel gezegd zijn er smaken die afkomstig zijn van het hout zelf, en smaken die vrijkomen doordat deze houtsmaken verbindingen aangaan met de aanwezige smaken in een wijn. Waardoor weer nieuwe smaken ontstaan.

Smaken verschillen, maar feit is wel dat houtrijping je smaakpallet op vele fronten verrijkt.

En het blik aan smaken dat hiervoor wordt opengetrokken is eindeloos. Vanille, toast, boter, honing, karamel, toffee, gebrande amandelen, kruidnagel, kaneel, hell yeah, zelfs kokos passeert zo nu en dan de revue. Dit is trouwens wel echt slim geregeld, want in tegenstelling tot bier mag je bij wijn geen extra ingrediënten toevoegen. Dus het wijnvat komt zeker goed van pas op deze manier.

Zo’n wijnvat is trouwens in verschillende soorten (van Frans tot Amerikaans tot Sloveens eiken) verkrijgbaar en in verschillende maten. Hoe kleiner het vat, des te meer smaken deze afgeeft. Maar ook de leeftijd van het vat speelt een grote rol. Hoe ouder en vaker een wijnvat is gebruikt, des te minder houtsmaken deze afgeeft. En veel vaten worden van binnen gebrand, waardoor extra smaken van toast of karamel vrijkomen.

Er zijn zat wijngebieden (en wijndrinkers) die hun liefde voor langdurige houtrijping  niet onder stoelen of banken steken (Rioja, Chili of Californië bijvoorbeeld), maar de schare fans van een meer elegantere stijl wint wereldwijd aan terrein. Persoonlijk kunnen beide stijlen mij wel bekoren, het ligt een beetje aan het moment. Een klein klapje hout bij een vrolijke voorjaarspinotnoir is heerlijk, en voor een elegante, op het fruit gerichte Rioja kun je me ook ’s nachts wakker maken.

Smaken verschillen, maar feit is wel dat houtrijping je smaakpallet op vele fronten verrijkt.

Geen nadelen?

Oh jawel. Hout is bijvoorbeeld erg kostbaar. Het kost veel moeite en tijd om een houten vat te maken en het beroep van ‘tonnelier’ geniet dan ook veel aanzien in de wijnwereld. Goed hout is duur en komt vaak van bomen van meer dan 150 jaar oud. Daarnaast is een vat niet eeuwig bruikbaar en moet een wijnmaker vaak nieuwe vaten kopen. Logisch dat dit wordt doorberekend in de prijs van de wijn.

Maar zeg nou zelf: met zo’n scala aan smaakvoordelen en extra genieterij heb je dat er graag voor over toch?